Achtergrond bij PFZW actie
Deze post bevat achtergrondinformatie bij onze actie om pensioenfonds PFZW fossielvrij te maken. Ben je al overtuigd en wil je meedoen? Bezoek dan deze actiepagina!
Wat is er aan de hand bij Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW)?
Organisaties als Greenpeace en Oxfam Novib roepen PFZW en andere pensioenfondsen al een tijd op om te stoppen met investeringen in de fossiele industrie. Sinds eind 2021 ABP, het grootste pensioenfonds van Nederland, na aanhoudende acties heeft aangekondigd te stap te willen zetten, groeit de druk op PFZW om te volgen, onder andere door acties van Extinction Rebellion en Christian Climate Action.
PFZW is daarnaast een van de 29 bedrijven die in januari 2022 een brief van Milieudefensie heeft ontvangen met de dringende oproep om binnen drie maanden haar activiteiten in lijn te brengen met het Klimaatakkoord van Parijs, anders volgt een rechtszaak.
Wat is het huidige beleggingsbeleid van PFZW ten aanzien van de fossiele industrie?
In 2021 heeft PFZW haar beleggingen afgebouwd in bedrijven die een aanzienlijk deel van hun geld verdienen met olie uit teerzand (de meest vervuilende manier van oliewinnen, als ze meer dan 10% van hun omzet hieruit halen), kolengestookte energiecentrales en kolenmijnbouw (als ze meer dan 30% van hun omzet hieruit halen).
Verder zegt PFZW vooral een ‘kritische vriend’ te willen zijn voor de fossiele bedrijven waar ze nog in beleggen, en deze bedrijven ‘op de huid te zitten’ om te verduurzamen.
Op 16 februari 2022 kondigde PFZW een aanscherping van het beleggingsbeleid aan. Uiterlijk in 2023 moeten bedrijven concrete doelstellingen en plannen hebben om hun uitstoot te beperken in lijn met het Parijsakkoord, anders zullen ze vanaf 2024 niet meer in deze bedrijven investeren.
Is dat niet genoeg?
Het is te laat en te weinig. Pensioenfondsen en andere financiële instellingen roepen al jaren dat ze ‘kritische vrienden’ willen zijn, maar tot nu toe heeft dit bij de grote beursgenoteerde fossiele energiebedrijven nog geen enkele reductie in CO2-uitstoot opgeleverd. Tussen 2015 en 2019 is het aandeel van de investeringen in duurzame energie door de fossiele sector gestegen van 0,4% naar 0,8%. Fossiele bedrijven steken nog altijd fors meer geld in het ontwikkelen van nieuwe olie- en gasvelden dan ze investeren in de transitie naar duurzame energie. Dit terwijl volgens het Internationaal Energie Agentschap er geen enkele nieuwe olie- en gasvelden meer tot ontginning mag worden gebracht. Het Franse Total, bijvoorbeeld, is van plan om een nieuwe pijplijn aan te leggen van 1400 km lang dwars door Tanzania en Oeganda, met verwoestende gevolgen voor ecosystemen. Milieuorganisaties waarschuwen bovendien dat we als die pijplijn er komt het halen van de klimaatdoelen kunnen vergeten. Van PFZW krijgt Total de komende twee jaar echter dus nog altijd de ruimte om de aanleg door te zetten.
Niet alleen Christian Climate Action, maar ook Milieudefensie, Oxfam Novib, Greenpeace en andere organisaties die actievoeren bij PFZW hebben aangegeven dat zij de aanscherpingen niet voldoende vinden en dus blijven protesteren.
In welke fossiele bedrijven belegt PFZW?
Naast beleggingen in Total zijn de grootste fossiele beleggingen van PFZW die in Chevron en Enbridge, bedrijven die ook nog altijd fors inzetten op nieuwe fossiele projecten. Chevron is door de rechter in Ecuador veroordeeld voor massale vervuiling van de Amazone. Enbridge heeft de afgelopen jaren een omstreden pijplijn laten aanleggen (voor olie die gewonnen is uit teerzand!) door land van inheemse volkeren in Minnesota. PFZW belegt ook in Shell, door de Nederlandse rechter veroordeeld voor olielekkage in Nigeria, en ook door de rechter gedwongen om CO2-uitstoot fors te beperken, omdat hun klimaatplan zwaar onvoldoende was.
Waarom desinvesteren?
Desinvesteren is een bewezen strategie (artikel/video) om fossiele bedrijven te stimuleren om hun CO2-voetafdruk drastisch te beperken. Omdat de fossiele sector heel geconcentreerd is (70% van alle broeikasgassen die door de mens wordt uitgestoten komt bij slechts 90 bedrijven vandaan) kan desinvesteren het rendement op aandelen van deze sector fors naar beneden brengen en zo verandering afdwingen. Verschillende financiële deskundigen geven aan dat de lijn van de ‘kritische vriend’ veel beter gebruikt kan worden bij bedrijven die nu grootverbruikers van fossiele energie zijn (sectoren als staal, elektriciteit, transport, bouw, chemie en technologie). Als deze bedrijven op duurzame energie overstappen, daalt de vraag naar fossiele energie.
Wat vinden kerken hiervan?
Al in 2014 riep aartsbisschop Desmond Tutu op tot een boycot van fossiele brandstoffen. In september 2021 ondertekenden de vertegenwoordigers van de grootste drie kerkgenootschappen ter wereld een ‘Gezamenlijke boodschap voor de bescherming van de schepping’. Hierin doen ze een special oproep aan o.a. mensen die verantwoordelijk zijn voor grote geldstromen: “Kies voor winsten waarin mensen centraal staan; breng op korte termijn offers om de toekomst van ons allen veilig te stellen; word leiders in de overgang naar rechtvaardige en duurzame economieën. “Aan wie veel gegeven is, zal veel gevraagd worden” (Lk. 12,48).”
De Protestantse Kerk, wiens predikanten en kerkelijk (mede)werkers bij PFZW zijn aangesloten heeft in november 2021 een gesprek gevoerd met PFZW. In dit gesprek is erop aangedrongen dat PFZW concrete eisen stelt aan de CO2-reducties van fossiele bedrijven en consequenties verbindt aan het niet-behalen hiervan. Ook werd PFZW door de directeur van de Dienstenorganisatie ‘uitgedaagd om te verkennen of volledig fossielvrij beleggen haalbaar is’.
Vanuit Christian Climate Action vinden we desinvesteren de enige toereikende strategie. We blijven hopen op en bidden voor een rechtvaardige wereld met ruimte om te leven voor álle schepselen. Zonder een razendsnelle energietransitie zijn de klimaatdoelen van Parijs onmogelijk te halen en zijn de gevolgen voor met name kwetsbare aardbewoners niet te overzien. Daarom blijven we actievoeren bij PFZW.
Wat kan ik doen?
Wil jij ook meedoen? Bezoek dan deze actiepagina voor onze demonstraties en brievenactie!